Πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη, 7 Νοεμβρίου 2024, η εκπαιδευτική εκδρομή των μαθητών και μαθητριών Α΄, της Β΄ και της Γ΄ τάξης του Απεητείου Γυμνασίου Αγρού στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας στη Λευκωσία.
Αρχικά, οι μαθήτριες και οι μαθητές μας ενημερώθηκαν για την ιστορία του στρατιωτικού κοιμητηρίου στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας από τον αξιωματικό υπηρεσίας. Όπως μας ανέφερε, στο Κοιμητήριο φιλοξενούνται οι τάφοι όσων σκοτώθηκαν κατά την τουρκική εισβολή του 1974 και όσων έπεσαν κατά τις δικοινοτικές ταραχές του 1963-1964. Στο στρατιωτικό κοιμητήριο είναι θαμμένοι τόσο Ελλαδίτες όσο και Ελληνοκύπριοι στρατιώτες.
Το στρατιωτικό κοιμητήριο «Τύμβος της Μακεδονίτισσας» είναι κτισμένο στην πλαγιά ενός λόφου, όπου κατέπεσε το στρατιωτικό αεροσκάφος NORATLAS της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας της επιχείρησης «ΝΙΚΗ» τη νύκτα της 21ης προς 22α Ιουλίου 1974 από φίλια πυρά, καθώς εξελήφθη ως τουρκικό. Το αεροσκάφος μετέφερε άνδρες της 1ης Μοίρας Καταδρομών των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων στην Κύπρο, για την υποστήριξη των Δυνάμεων της Εθνικής Φρουράς στις προσπάθειες για απόκρουση της τουρκικής εισβολής.
Στον χώρο υπάρχει ομοίωμα του αεροπλάνου NORATLAS, στο οποίο είναι τοποθετημένες οι φωτογραφίες των πεσόντων καταδρομέων στις θέσεις, όπου κάθονταν κατά την πτήση τους στην Κύπρο, σύμφωνα με τη μαρτυρία του Θανάση Ζαφειρίου, του μοναδικού επιζώντος από το τραγικό ατύχημα. Ιδιαίτερη συγκίνηση προκάλεσε η αναφορά του αξιωματικού στον Θανάση Ζαφειρίου, ο οποίος κατέπεσε από το αεροπλάνο, ενώ βρισκόταν στον αέρα μη γνωρίζοντας το ακριβές ύψος, για να σωθεί, όταν αυτό άρχισε να βάλλεται από πυρά. Από την πτώση του έμεινε ανάπηρος, ενώ χρειάστηκε να κάνει πολλές χειρουργικές επεμβάσεις, όμως κατάφερε να επιβιώσει. Ο κ. Ζαφειρίου επισκεπτόταν κάθε χρόνο το στρατιωτικό κοιμητήριο στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας και διανυκτέρευε πάντα εκεί το βράδυ της 21ης προς την 22α Ιουλίου, προς τιμήν των συμπολεμιστών του, μέχρι και το 2018, που απεβίωσε. Οι μαθητές και οι μαθήτριες είχαν την ευκαιρία να δουν το ομοίωμα του αεροπλάνου και να υποβάλουν ερωτήσεις.
Στο στρατιωτικό κοιμητήριο άρχισαν να θάβονται τα οστά όλων όσοι έπεσαν κατά την τουρκική εισβολή, έπειτα από τον εντοπισμό και την ταυτοποίησή τους με τη μέθοδο DNA. Όπως εξήγησε ο αξιωματικός υπηρεσίας, δίνεται η επιλογή στην οικογένεια του ήρωα να αποφασίσει που θέλει να ταφεί ο ήρωας είτε στον τύμβο της Μακεδονίτισσας είτε σε τάφο της οικογένειας στον τόπο της καταγωγής του. Υπάρχουν ωστόσο τάφοι στο κοιμητήριο που φιλοξενούν οστά που βρίσκονται μετά την τέλεση της κηδείας των ηρώων και αυτό διότι τα οστά μετακινήθηκαν από το αρχικό σημείο, όπου βρέθηκαν, με αποτέλεσμα να βρίσκονται σπαράγματα οστών και μετά την κηδεία. Οι τάφοι αυτοί φέρουν επάνω τους άσπρο σταυρό, ενώ όσων τάφηκαν εξαρχής στον Τύμβο της Μακεδονίτισσας φέρουν μαύρο σταυρό.
Επίσης, στην είσοδο του Κοιμητηρίου υπάρχει το άγαλμα της μάνας των αγνοουμένων, το οποίο φιλοτέχνησε αφιλοκερδώς ο γλύπτης Αχιλλέας Βασιλείου και αποτελεί δωρεά του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας της Ελλάδας. Σχεδιαστικά, το άγαλμα της Μάνας είναι σε φυσικό μέγεθος, κατασκευασμένο από ηφαιστειογενή πετρώματα (λάβα) της Σαντορίνης, περιβαλλόμενο από 43 και 1619 ηφαιστειογενείς πέτρες με την καθεμιά να αναγράφει το όνομα των αγνοουμένων κατά τις περιόδους 1963-1964 και 1974.
Το ηφαιστειογενές υλικό επιλέγη συνδέοντας το μαύρο χρώμα με τη μαυροφορεμένη μάνα. Το άγαλμα περιστρέφεται αργά με ειδικό μηχανισμό, δίνοντας την εντύπωση ότι η μάνα ψάχνει τον αγνοούμενό της, στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. Το δεξί της χέρι ακουμπά στο μέτωπο ως σκίαστρο στον ήλιο και το αριστερό κρατάει λουλούδια, που προσφέρονται σε χαρά ή λύπη. Οι πέτρες με τα ονόματα των αγνοουμένων, βρίσκονται επάνω σε ανάμεικτο χώμα, που προέρχεται από την Ελλάδα και την Κύπρο. Όλα τα υλικά συγκεντρώθηκαν από εθελοντές κατοίκους της Σαντορίνης και από το προσωπικό της Αεροπορικής Μονάδας και μεταφέρθηκαν στην Κύπρο αξιοποιώντας το δρομολόγιο του C-130.
Οι μαθητές και οι μαθήτριες του Σχολείου μας τοποθέτησαν λουλούδια τόσο στους τάφους των ηρώων όσο και στο άγαλμα της Μάνας του αγνοούμενου.
Προηγήθηκε κατάθεση στεφάνου από τον Ανδρέα Σταύρου, Λαβαροφόρο του Γυμνασίου, και ακολούθως εψάλη ο Εθνικός Ύμνος.